Thời gian qua, nhiều khó khăn vướng mắc trong quá trình thực hiện Luật bao hiem xa hoi và BHYT đã và đang gây nhiều khó khăn cho người tham gia bảo hiểm và cho cả các cơ quan quản lý. bao hiem xa hoi bắt buộc, bao hiem xa hoi tự nguyện, Bảo hiểm thất nghiệp và BHYT đối với trẻ em dưới 6 tuổi, BHYT đối với nạn nhân TNGT... đều phát sinh bất cập và có những quy định chồng chéo.

Nhiều quy định tại 2 luật này còn chồng chéo với các luật khác. Ngay cả các thông tư hướng dẫn cũng chưa rõ ràng. Đơn cử như theo quy định tại Luật Doanh nghiệp năm 2005, chậm nhất đến 1/7/2010 các công ty nhà nước thành lập theo Luật Doanh nghiệp nhà nước năm 2003 phải chuyển đổi thành công ty TNHH hoặc công ty cổ phần. Như vậy, sau thời điểm này, mọi doanh nghiệp đều hoạt động theo một hành lang pháp lý là Luật Doanh nghiệp.

Trong khi đó, theo mục 6 phần D Thông tư 03/2007/TT-BLĐTBXH quy định áp dụng thang bảng lương nhà nước và đăng ký với cơ quan quản lý nhà nước về lao động theo quy định tại Nghị định số 114/2002/NĐ-CP; Đóng bao hiem xa hoi theo tiền lương quy định trên... Vướng mắc ở đây là thời điểm công ty phải đăng ký áp dụng thang bảng lương nhà nước: bắt buộc phải đăng ký và thực hiện ngay từ khi chuyển đổi từ công ty nhà nước sang cổ phần, TNHH hay sau đó một thời gian? Và sau khi đã chuyển đổi và đăng ký áp dụng thang bảng lương nhà nước thì có bắt buộc phải thực hiện quản lý tiền lương như đối với công ty nhà nước và xếp hạng doanh nghiệp? Công ty cổ phần, TNHH được chuyển đổi từ công ty nhà nước, sau đó thành lập công ty con hạch toán độc lập thì công ty con có được áp dụng quy định trên hay không?

Theo Ban Thu, Bảo hiểm xã hội Việt Nam, việc duy trì quy định tại Mục 6 phần D Thông tư 03/2007/TT-BLĐTBXH sẽ tiếp tục phát sinh những vấn đề phức tạp trong quá trình chuyển đổi công ty nhà nước cũng như sau khi đã chuyển đổi, gây ra khó khăn đối với cơ quan bao hiem xa hoi trong quá trình thu và đảm bảo chế độ cho người lao động, dễ tạo sự mất công bằng về chính sách giữa người lao động và đội ngũ quản lý.

Vấn đề BHYT đối với trẻ em dưới 6 tuổi cũng nảy sinh bất cập trong quá trình thực hiện, đặc biệt là chậm đăng ký cấp thẻ đến vài năm sau khi sinh dẫn đến việc cách tính thu như thế nào và truy thu trong thời gian trước khi cấp thẻ như thế nào?

Bên cạnh đó, công tác quản lý khám chữa bệnh đối với trẻ sử dụng giấy tờ thay thế thẻ bao hiem xa hoi để khám chữa bệnh cũng rất phức tạp do bệnh nhân đi khám chữa bệnh nhiều nơi trong cùng một khoảng thời gian mà cơ quan bao hiem xa hoi không kiểm soát được; trẻ chưa có thẻ BHYT nên không có mã số quản lý nên công tác thống kê chi phí khám chữa bệnh đối với những đối tượng này rất khó khăn.

Theo ông Nguyễn Trọng An - Cục trưởng Cục Bảo vệ và chăm sóc trẻ em, để giải quyết vấn đề này, Bộ Tài chính và các cơ quan chức năng nên nghiên cứu thay đổi phương thức cấp kinh phí mua thẻ bảo hiểm đối với trẻ em dưới 6 tuổi, có thể cấp kinh phí đóng BHYT căn cứ theo thống kê số trẻ dưới 6 tuổi của Bộ LĐTBXH.

Một vấn đề gây nhiều tranh cãi trong thời gian qua là thanh toán BHYT trong trường hợp TNGT. Thực tế rất khó xác định tình trạng vi phạm pháp luật về ATGT để làm căn cứ hưởng chế độ BHYT. bao hiem xa hoi Việt Nam đang đề nghị Bộ Y tế và Bộ Tài chính sớm có văn bản thống nhất hướng dẫn cụ thể trong trường hợp bị TNGT. Trong thời gian nạn nhân đang điều trị tại các cơ sở khám chữa bệnh chưa có kết luận của bên Công an vẫn cho đối tượng này được hưởng chế độ BHYT để đảm bảo quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm.