21/03/2011 Tin bao hiem xa hoi - BHYT
Bà Trần Thị Thúy Nga, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm xã hội, Bộ LĐ TB&XH, cũng cho biết: Quỹ hưu trí và tử tuất chỉ đảm bảo cân đối trong thời gian ngắn. Số người đóng bao hiem xa hoi cho một người hưởng lương hưu tiếp tục theo chiều hướng giảm nhanh. Quỹ hưu trí và tử tuất đối mặt với nguy cơ mất cân đối trong dài hạn.

"Trên cơ sở dự báo về dân số, mức đóng, mức hưởng, lương hưu hiện tại đang áp dụng tại Việt Nam thì hiện tại nguồn thu cho hưu trí, tử tuất sẽ ở mức thu bằng chi. Song từ năm 2024 trở đi, nguồn chi cho hưu trí, tử tuất không chỉ lấy từ số thu bao hiem xa hoi trong năm, mà phải trích thêm từ nguồn tồn trước đó. Và tới năm 2037, nếu Nhà nước không có chính sách tăng thu hoặc giảm chi thì ngay cả phần tồn Quỹ bao hiem xa hoi cũng cạn, không bảo đảm khả năng thực hiện chính sách hưu trí, tử tuất". Ông Đăng Như Lợi - Phó chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội đã cảnh báo như trên tại hội thảo "Thi hành Luật bao hiem xa hoi và Luật BHYT" tuần qua tại TP Hồ Chí Minh.

bao hiem xa hoi bắt buộc có 5 chế độ khác nhau, trong đó ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp là các chế độ ngắn hạn, có thể cân đối, điều chỉnh hằng năm. Còn chế độ hưu trí, tử tuất là dài hạn, có mục đích, yêu cầu, nguyên tắc, phạm vi điều chỉnh khác nhau nên quy định chung trong cùng Luật bao hiem xa hoi, gây khó khăn trong công tác quản lý. Đặc biệt nhiều văn bản hướng dẫn dưới luật, khó khăn cho công tác thực hiện và hầu hết các nước trên thế giới không gom vào 1 luật như Việt Nam.

Trong bảo hiểm ốm đau, thai sản, các nội dung quy định về chế độ đóng - hưởng phù hợp, ổn định nhưng các nội dung quy định thực hiện lại không hợp lý làm tăng thêm công tác quản lý, thủ tục phiền hà, tăng thêm chi phí quản lý hoặc giá thành hoặc phí lưu thông do giao trùng chi phí.

Để bảo đảm quyền lợi cho người lao động cần giải quyết kịp thời những vướng mắc trong chính sách bao hiem xa hoi.

Bảo hiểm hưu trí, tử tuất (nằm trong các loại bảo hiểm bắt buộc và tự nguyện) nhưng cho tới hiện nay thực chất bao hiem xa hoi của ta vẫn không xác định rõ bảo hiểm hưu trí, tử tuất là gì? Tại sao chưa đủ điều kiện nghỉ hưu đã được rút quỹ hưu trí để trả một lần? Và theo ông Lợi như vậy, không bảo đảm an sinh XH lâu dài. Bên cạnh đó nên qui định tuổi nghỉ hưu là quyền hay lợi ích? Tuổi nghỉ hưu tùy thuộc vào tâm sinh lý lao động hay theo ngành, nghề làm việc. Và tại sao tuổi nghỉ hưu tự nguyện lại không theo ngành, nghề như hưu trí bắt buộc.

Bà Trần Thị Thúy Nga, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm xã hội, Bộ LĐ TB&XH, cũng cho biết: Quỹ hưu trí và tử tuất chỉ đảm bảo cân đối trong thời gian ngắn. Số người đóng bao hiem xa hoi cho một người hưởng lương hưu tiếp tục theo chiều hướng giảm nhanh. Quỹ hưu trí và tử tuất đối mặt với nguy cơ mất cân đối trong dài hạn. Đây là vấn đề rất lớn trong điều kiện hội nhập, khủng hoảng kinh tế và già hoá dân số, nhiều quốc gia đang phải đối mặt với vấn đề này và đang thay đổi các chính sách đóng hưởng cho phù hợp.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng thu bao hiem xa hoi không đủ chi là do mỗi lần tăng lương tối thiểu, Nhà nước lại điều chỉnh trợ cấp hưu trí và quy định tuổi nghỉ hưu thấp, điều kiện nghỉ hưu trước tuổi quá rộng nên không hạn chế được số người nghỉ hưu trước tuổi.

Từ những phân tích trên, ông Lợi kiến nghị nên sửa đổi Luật bao hiem xa hoi theo hướng: tách thành các Luật Bảo hiểm ốm đau, thai sản; Luật Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, Luật Bảo hiểm thất nghiệp và Luật Hưu trí, trong đó có quy định chế độ tử tuất.

Tăng dần tuổi nghỉ hưu theo hướng từ sau năm 2015, cứ 2 năm tăng thêm 1 tuổi cho đến khi nam nghỉ hưu ở tuổi 65, nữ tuổi 60; trừ tỉ lệ % trợ cấp hưu trí đối với người nghỉ hưu trước tuổi theo hướng cứ mỗi năm nghỉ sớm trừ 2%; điều chỉnh tăng trợ cấp hưu trí theo mức tăng chỉ số giá sinh hoạt, chứ không tăng theo lương tối thiểu.

Trích dẫn :

Theo phân tích của ông Đăng Như Lợi, sau khi Luật bao hiem xa hoi có hiệu lực (1/1/2007) đã quy định, tổng mức đóng bao hiem xa hoi bắt buộc tăng theo lộ trình: 2007-2009 vẫn 20% tiền lương; 2010-2011: 22%; 2012-2013: 24%; từ 2014 trở đi là 26%, trong đó: BH ốm đau, thai sản: 3% do người sử dụng lao động (SDLĐ) đóng, trong đó 2% để lại đơn vị, 1% nộp cho bao hiem xa hoi.

Trong BH tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp: 1% do người SDLĐ đóng cho cơ quan bao hiem xa hoi.

Trong BH hưu trí, tử tuất: 16% (2007-2009) sẽ tăng lên 18% vào năm (2010-2011), trong đó: NLĐ 6%, người SDLĐ: 12%; và lên 20% (2012-2013), trong đó: NLĐ: 7%, người SDLĐ: 13%; từ 2014 trở đi: 22%, trong đó: NLĐ 8%, và người SDLĐ: 14%.