02/11/2010 Tin bao hiem xa hoi - BHYT
Hiện nay tại tất cả các cơ quan quản lý bảo hiểm y tế (BHYT) cũng như các bệnh viện (BV) đều đã bước đầu sử dụng công nghệ thông tin (CNTT) vào công tác quản lý BHYT.
Đảng và Nhà nước ta có chủ trương xây dựng BHYT cho toàn dân. BHYT là phương cách quản lý nhà nước giúp điều tiết nguồn thu-chi y tế, giúp người nghèo có khả năng được khám chữa bệnh đầy đủ. Tuy nhiên hiện nay việc quản lý BHYT còn nhiều khó khăn và bất cập, gây tình trạng bội chi, thất thoát cho nguồn quỹ BHYT. Các chính sách về BHYT thường xuyên phải thay đổi để theo kịp với sự phát triển của xã hội khiến cho công tác quản lý BHYT trở nên ngày càng phức tạp.

Tại các bệnh viện khi tham gia BHYT đã phát sinh ra một đội ngũ nhân viên để quản lý riêng cho BHYT. Tất cả các bộ phận hành chính và chuyên môn đều phải được sắp xếp riêng cho công tác BHYT như tiếp nhận, thu phí, khám, điều trị, cấp phát thuốc...



Khám chữa bệnh BHYT tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương.
Công tác tài chính BHYT tại bệnh viện chia làm 2 giai đoạn: thu phí đồng chi trả và thống kê quyết toán cho cơ quan BHYT. Các chính sách phân định đồng chi trả giữa các đối tượng tham gia BHYT gây ra những công thức tính toán rối rắm khiến cho việc thu, chi trả và thống kê quyết toán trở nên khó khăn và chậm trễ. Nếu như trước đây BHYT có 2 đối tượng BHYT là "bắt buộc" và "tự nguyện" với chỉ có 3 tình huống thường xảy ra thì nay nhân viên thu phí phải đối phó với trên 30 tình huống. Và sự phức tạp không dừng ở đó, vì các đối tượng khác sẽ được tham gia BHYT theo thời gian.

Thực tế hoạt động bệnh viện đã bộc lộ những phức tạp khác như bệnh nhân quên mang theo thẻ BHYT, bệnh nhân đi xa khỏi nơi cư trú, bệnh nhân có thẻ BHYT nhưng muốn được sử dụng các dịch vụ hay thuốc ngoài danh mục BHYT... Việc quản lý của cơ quan BHYT cũng không kém phần phức tạp. Mỗi đơn vị y tế tham gia BHYT đều phải cho nhân viên BHYT cắt cử đến để kiểm soát, phê duyệt khi có những khoản chi lớn. Các báo cáo thu chi BHYT gửi về cơ quan BHYT không đồng nhất về định dạng và thời gian khiến cho việc nhập số liệu thống kê trở nên khó khăn. Cơ quan BHYT đang muốn có một hệ thống quản lý BHYT hoàn thiện giúp tránh thất thoát, thống kê hiệu quả để quản lý BHYT đúng với thực tế, tạo sự công bằng cho người tham gia BHYT và đơn vị y tế. Các cơ quan quản lý BHYT cũng đã ra sức tạo dựng phần mềm quản lý BHYT để trang bị cho chính mình và cho các đơn vị y tế. Thế nhưng đội ngũ kỹ sư tin học và lập trình viên dù giỏi nhưng còn chưa am hiểu tính phức tạp và những thuật ngữ y khoa nên việc xây dựng phần mềm quản lý BHYT cho đến nay vẫn chưa có phiên bản nào hoàn hảo.

Cần phải nghiên cứu và hiểu rõ về hoạt động bệnh viện một cách thấu đáo để phân tích được các quy luật của BHYT, nhằm giải quyết được bài toán viện phí BHYT tại bệnh viện một cách khoa học và triệt để. Đơn vị tài chính của BV không cần thiết phải mất công cộng sổ hàng ngày cho từng đối tượng phức tạp đầy căng thẳng. Các báo cáo tổng hợp chi phí khám chữa bệnh, báo cáo thống kê hàng ngày hàng tháng theo biểu mẫu của BHYT được in ra ngay khi có yêu cầu với độ chính xác tuyệt đối với chỉ vài giây đồng hồ. Việc tích hợp phân hệ viện phí và quản lý BHYT chung trong một hệ thống giúp giảm thiểu nguồn nhân lực ở khâu quản lý. Bệnh viện không cần thiết phải bố trí các đơn vị phục vụ riêng cho bệnh nhân BHYT. Bệnh nhân BHYT tiếp xúc nhân viên tiếp nhận, thu phí và bác sĩ khám chung với các đối tượng bệnh nhân khác, tạo sự bình đẳng trong khám chữa bệnh. Bác sĩ vẫn có thể kê đơn thuốc hoặc chỉ định cận lâm sàng ngoài danh mục theo yêu cầu bệnh nhân BHYT và hệ thống sẽ tự động lọc thuốc hay dịch vụ theo danh mục khác nhau để tính phí một cách minh bạch. Việc tích hợp phân hệ Đơn thuốc điện tử với khoa Dược tạo luồng thông tin giữa hai nơi giúp cho bác sĩ biết được tình trạng thuốc trong kho bảo hiểm. Những thuật toán cảnh báo thiếu thuốc giúp bác sĩ không cho nhầm thuốc không đủ cung cấp, từ đó giảm thiểu phiền hà cho bệnh nhân và thoải mái cho bác sĩ và dược sĩ.

Cho đến nay, việc báo cáo quyết toán BHYT bằng cách in ra giấy và nộp file excel cho cơ quan BHYT vẫn còn nhiều bất cập, phức tạp, mất nhiều công sức cho việc kiểm tra tính chính xác và định dạng dữ liệu. Cách thức tốt nhất để quản lý số liệu nhanh, chính xác và tức thời là hình thức chuyển thông tin qua mạng internet. Phần mềm quản lý BHYT tại bệnh viện ngoài khả năng in báo cáo ra giấy, xuất file dạng excel còn có thể xuất file dưới dạng xml và gửi thẳng đến trung tâm tích hợp dữ liệu của cơ quan BHYT qua hệ thống mạng internet. Điều này sẽ giúp giảm bớt nhân sự kiểm tra dữ liệu mà số liệu thu nhận được vẫn bảo đảm tính chính xác đến mức tuyệt đối. Ngoài ra hệ thống phần mềm BHYT cũng sẽ giúp kiểm tra tình trạng gian lận trong BHYT như bệnh nhân khám lặp lại nhiều lần trong một thời gian ngắn, tình trạng bệnh nhân cho người khác mượn thẻ, tình trạng gian lận trong việc chỉ định dịch vụ và kê đơn thuốc vượt mức cần thiết.

Tóm lại, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý BHYT tại các BV là việc làm hết sức có ý nghĩa, giúp cho cả bệnh viện, thầy thuốc, bệnh nhân, nhân viên y tế dễ dàng, chính xác và tiện lợi khi thực hiện chính sách BHYT.